تیتانیوم دی‌اکسید (Titanium Dioxide) که با فرمول شیمیایی TiO₂ و به عنوان تیتانیوم 4اکسید یا تیتانیا شناخته شده، یک ترکیب غیرآلی نامحلول در آب و حلال‌های آلی است که به طور گسترده به عنوان یک رنگدانه سفید، پوشش‌دهنده و محافظ در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش تولید
فرآیند سولفات
- در این روش، مواد معدنی حاوی تیتانیوم (مانند ایلمنیت) با اسید سولفوریک واکنش داده و تیتانیوم سولفات تولید می‌شود.
- سپس، تیتانیوم سولفات هیدرولیز شده و تیتانیوم دی‌اکسید رسوب می‌کند.
کاربردهای اصلی
تیتانیوم دی‌اکسید به دلیل خواص منحصر به فرد، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد:
این ماده به عنوان رنگدانه سفید در رنگ‌ها، پوشش‌ها، پلاستیک‌ها و کاغذ استفاده می‌شود و در محصولات آرایشی در کرم‌های ضد آفتاب، لوسیون‌ها و مواد آرایشی به عنوان فیلتر UV برای محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید استفاده می‌شود.
تیتانیوم دی اکسید به عنوان رنگدانه سفید در برخی از مواد غذایی مانند شیرینی‌ها، آدامس‌ها و مکمل‌های غذایی به کار می‌رود همچنین این ماده به عنوان پرکننده و تقویت‌کننده در پلاستیک‌ها استفاده می‌شود و باعث افزایش مقاومت و دوام آنها می‌شود ودر تولید جوهرهای مختلف به عنوان رنگدانه سفید و افزایش‌دهنده تیرگی جوهر کاربرد دارد.
این ماده در صورت تماس با پوست یا چشم، ممکن است باعث تحریک شود. شستشو با آب فراوان توصیه می‌شود.
برخی مطالعات نشان داده‌اند که استنشاق طولانی مدت ذرات ریز TiO₂ می‌تواند در حیوانات آزمایشگاهی باعث ایجاد تومورهای ریوی شود.
بنابراین رعایت نکات ایمنی در استفاده از این ماده برای جلوگیری از عوارض جانبی ضروری است.