استون (Acetone)، با فرمول شیمیایی (CH₃)₂CO، یک ترکیب شیمیایی آلی بسیار پرکاربرد است. این ماده یک مایع بیرنگ، فرار و با بوی مشخص می باشد که به عنوان یک حلال قوی شناخته میشود.
این ماده دارای نقطه جوش پایین و قابلیت تبخیر سریع است، به همین دلیل در صنایعی مانند تولید رنگ، رزین، چسب، لوازم آرایشی و دارویی کاربرد گستردهای دارد همچنین استون بهراحتی در آب حل میشود و میتواند بسیاری از چربیها، روغنها و پلیمرها را در خود حل کند
رایجترین روش تولید استون به عنوان محصول جانبی در تولید فنول (Phenol) از طریق فرآیند اکسیداسیون کومن می باشد، در این فرآیند، کومن (ایزوپروپیل بنزن) با اکسیژن واکنش داده و کومن هیدروپراکسید تولید میشود سپس کومن هیدروپراکسید با استفاده از اسید به فنول و استون تجزیه میشود
از جمله کاربرد های این حلال:
استون به عنوان یک حلال قوی برای بسیاری از مواد آلی مانند چربیها، روغنها، رزینها، پلاستیکها، لاکها و پوششها استفاده میشود و همچنین در تولید رنگها، لاکها، ورنیها و رزینها به عنوان حلال و رقیقکننده کاربرد دارد.
به عنوان حلال در آزمایشگاههای شیمی و بیوشیمی برای شستشوی ظروف و استخراج مواد استفاده می شود و در تولید داروها، لاک پاککنها، کرمها و لوسیونها هم کاربرد دارد.
این مواد در تولید انواع پلاستیکها و مواد پلیمری مورد استفاده قرار می گیرد.
خطرات و ایمنی:
- قابلیت اشتعال بالا: استون بسیار قابل اشتعال است و بخارات آن میتواند با هوا مخلوط انفجاری ایجاد کند به همین خاطر باید دور از حرارت، جرقه و شعله نگهداری شود.
- تحریککننده: تماس با پوست و چشم میتونه باعث تحریک شود و در صورت تماس، باید با آب فراوان شسته شود.
- استنشاق بخارات: استنشاق بخارات استون میتواند باعث سردرد، سرگیجه، تهوع و خوابآلودگی شود بنابراین باید در محیط با تهویه مناسب مورد استفاده قرار گیرد.