سیکلوهگزانون (Cyclohexanone) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C₆H₁₁O است. این ماده به عنوان یک کتون حلقوی شناخته می‌شود و مایعی بی رنگ است که بوی مشخصی شبیه به بوی میخک دارد و دارای کاربردهای صنعتی و شیمیایی فراوانی می باشد
سیکلوهگزانون به طور عمده از دو روش تولید می‌شود:
- اکسیداسیون سیکلوهگزان:
- سیکلوهگزان به کمک کاتالیزورهای خاصی مانند کاتالیزورهای نیکل یا موله leads به سیکلوهگزانون تبدیل می‌شود.
- این فرآیند معمولاً در دما و فشار بالا انجام می‌شود.
- هیدروژناسیون فتالات‌ها:
- این روش شامل فرآیند هیدروژناسیون سیکلوهگزان زیر دما و فشار خاصی است.
نقطه ذوب این حلال ۲۵٫۹۳ درجه سانتیگراد و نقطه جوش آن ۱۶۰٫۸۴ درجه سانتیگراد است. این ترکیب در حلالهای آلی مختلف مانند متانول، اتانول، اتر و بنزن حل می شود و بخارات آن سنگین‌تر از هواست.
سیکلوهگزانون در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارد، از جمله:
- حلال:
- به عنوان حلال در تولید رنگ‌ها، لاک‌ها و رزین‌ها استفاده می‌شود.
- همچنین در فرمولاسیون مواد شیمیایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مواد شیمیایی واسطه:
- احیا می‌شود تا به نایلون و دیگر پلیمرها تبدیل شود.
- در تولید مواد شیمیایی دیگر مانند آدیپیک اسید و دی‌اکسید نیتروژن.
- صنایع غذایی:
- به عنوان طعم‌دهنده در برخی محصولات غذایی و نوشیدنی‌ها کاربرد دارد.
- صنایع دارویی:
- در تولید داروها به عنوان یکی از مواد اولیه مهم استفاده می‌شود.
- در سنتز ترکیبات آلی دیگر به عنوان ماده اولیه به کار می‌رود.
نکات ایمنی و بهداشتی:
سمی: سیکلوهگزانون ممکن است سمی باشد و به عنوان یک ماده تحریک‌کننده شناخته می‌شود. تماس با پوست و چشم‌ها می‌تواند موجب تحریک شود.
قابل اشتعال: این ماده به عنوان یک ماده قابل اشتعال شناخته می‌شود و باید در محیط‌های خشک و دور از منابع آتش ذخیره شود.