بوتیل آکریلات (Butyl acrylate) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C4H9O2CCH = CH2 و مایعی بی رنگ با بویی تند و به شدت قابل اشتعال است. بوتیل آکریلات در مقیاس وسیع تجاری به عنوان پیش ماده تولید پلی بوتیل اکریلات استفاده می شود که در رنگ ها ، مواد درزگیر ، پوشش ها ، چسب ها ، سوخت ، منسوجات و پلاستیک ها استفاده می شود.
بوتیل اکریلات (BA) یک ترکیب بسیار واکنش پذیر است و به راحتی در معرض حرارت یا پراکسیداسیون پلیمریزه می شود .این ماده در الکل، اتر و حلال های آلی به خوبی حل می شود ولی انحلال پذیری آن در آب بسیار کم است و یک لایه سطحی نرم و شفاف در سطح آب به وجود می آورد.
این ماده که به آن بوتیل پروپ-۲-انوات ، -nبوتیل اکریلات ، بوتیل استر اکریلیک اسید یا بوتیل-۲-پروپنات نیز گفته می شود، منومر وینیل است که با واکنش های شیمیایی مختلف تولید می شود.
BA می تواند از طریق واکنشهای مختلف سنتز شود و از مشتقات آن می توان برای تقویت مقاومت در برابر ضربه پلاستیک های اکریلیک دیگر و به عنوان اصلاح کننده ضربه استفاده کرد. در ادامه در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می شود.
کاربردهای بوتیل اکریلات
این ترکیب کاربردپذیری گسترده ای دارد و در تولید رنگ های اکریلیکی، جوهر، چسب، پوشش، پارچه و منسوجات ، پلاستیک، مواد شوینده، آنتی اکسیدان ها و رزین های پایه آب مورد استفاده قرار می گیرد.
BA برای ایجاد یک لایه مقاوم در برابر تخریب در معرض هوا در ترکیب با پلیمرهای متیل متا آکریلات مورد استفاده قرار می گیرد و در حال حاضر بیش از ۲۵% مواد مورد استفاده در صنعت رنگ و روکش از ترکیبات آکریلیک دار استفاده می کنند.
ترکیب استایرن و BA به کاهش جذب آب و افزایش مقاومت در برابر هیدرولیز کمک می کند و از نظر هزینه ها نیز به صرفه تر از سایر روکش هاست. به دلیل مقاومت پایین بهتر است از این ترکیب در رنگ و روکش های مورد کاربرد در فضای بسته استفاده شود. در عوض ترکیب متیل متا آکریلات و آکریلات بوتیل برای رنگ و روکش هایی که در محیط های باز استفاده می شوند، انتخاب بهتری هستند.
همچنین ترکیب مونومر بوتیل اکریلات با مواد دیگر می تواند باعث تغییر خاصیت سطحی (چسبندگی) و جمعی (نگهدارندگی) شود. خاصیت چسبندگی در کوپلیمرهای آکریلیک بسیار متفاوت است در این رابطه واحدهای پلیمری مثل متیل متا آکریلات و استایرن به علت دمای انتقال شیشه بالاتر، استحکام بالاتری دارند ولی واحدهای پلیمری مثل بوتیل اکریلات و ۲- اتیل هگزیل اکریلات به علت دمای انتقال شیشه پایین تر، چسبندگی بیشتری دارند. بنابراین با استفاده از ترکیب این واحدهای پلیمری بر اساس نیاز می توان چسبی با خواص دلخواه تولید کرد.